De Nederlandse bossen zijn prachtig, maar herbergen ook kleine gevaren: teken. Deze minuscule parasieten kunnen gevaarlijke ziektes overbrengen, waaronder de ziekte van Lyme. Als fervent jager, wandelaar of natuurliefhebber is het essentieel om jezelf goed te beschermen. In deze blog ontdek je precies wat je in het bos kunt dragen om tekenbeten te voorkomen.
Waarom is bescherming tegen teken zo belangrijk?
Teken zijn kleine spinachtige parasieten die zich voeden met het bloed van dieren en mensen. Ze zijn vooral actief van maart tot november, maar bij milde winters kunnen ze het hele jaar door aanwezig zijn. Wat teken zo gevaarlijk maakt:
- Ze kunnen de bacterie Borrelia burgdorferi overbrengen, die de ziekte van Lyme veroorzaakt
- Ze kunnen andere ziekteverwekkers overdragen zoals het TBE-virus (tekenencefalitis)
- Ze zijn klein en vaak onopgemerkt tot ze zich hebben vastgebeten
- Ze komen voor in bossen, duinen, parken en zelfs in stadstuinen
Volgens het RIVM lopen jaarlijks ongeveer 27.000 Nederlanders de ziekte van Lyme op door een tekenbeet. Goede bescherming is dus geen overbodige luxe.
De juiste kleding als eerste verdedigingslinie
1. Kies voor teekwerende kleding
De meest effectieve bescherming tegen teken is speciaal ontwikkelde teekwerende kleding. Merken zoals Rovince hebben kleding ontwikkeld met een permanente teekwerende behandeling:
- Technologie: Geïmpregneerd met permethrine dat teken afweert
- Effectiviteit: Blijft werkzaam tot 80-100 wasbeurten
- Voordelen: Geen herhaalde toepassing nodig, geen geur of residu
Teekwerende kleding zoals van Rovince creëert een "hot feet effect" bij teken, waardoor ze de stof snel willen verlaten of zelfs gedesoriënteerd raken en afvallen.
2. Volledige lichaamsbedekking
Als je geen specifieke teekwerende kleding draagt, is volledige lichaamsbedekking de volgende beste optie:
- Lange broeken: Draag altijd een lange broek, bij voorkeur met strakke enkelsluitingen of stop de broekspijpen in je sokken
- Lange mouwen: Kies voor shirts en jassen met lange mouwen
- Sokken over de broek: Trek je sokken over je broekspijpen heen voor extra bescherming
- Gesloten schoenen: Draag stevige, gesloten schoenen of laarzen
3. Lichte kleding kiezen
Teken zijn kleine donkere beestjes en daarom makkelijker te spotten op lichte kleding:
- Kies voor lichtgekleurde broeken, shirts en jassen
- Controleer je kleding regelmatig tijdens je verblijf in het bos
- Let extra goed op naden, vouwen en zakken waar teken zich kunnen verschuilen
4. Extra aandacht voor hoofd en nek
Teken kunnen gemakkelijk in je haar terechtkomen als je door lage takken of struiken loopt:
- Hoeden of petten: Draag een hoed of pet met brede rand
- Teekwerende hoofdbedekking: Overweeg een teekwerende bandana of buff
- Haar opsteken: Bind lang haar samen of steek het op onder je hoofddeksel
5. Beschermende accessoires
Vergeet deze belangrijke aanvullingen op je basiskleding niet:
- Handschoenen: Bescherm je handen, vooral bij het hanteren van vegetatie
- Gamaschen: Extra bescherming voor je onderbenen, vooral in hoog gras
- Teekwerende sokken: Speciale sokken met teekwerende eigenschappen
Combineren met insectenwerende middelen
Voor optimale bescherming kun je je kleding combineren met insectenwerende middelen:
1. DEET-behandelde kleding
Als je geen speciaal behandelde teekwerende kleding hebt, kun je gewone kleding behandelen:
- Spray kleding met een DEET-houdend product (20-30%)
- Behandel vooral broekspijpen, manchetten en taille
- Herhaal de behandeling volgens de instructies op het product
Let op: DEET kan synthetische stoffen aantasten. Test eerst op een onopvallende plek.
2. Permethrine-sprays voor kleding
Als alternatief voor speciaal behandelde kleding:
- Permethrine-sprays zijn specifiek ontwikkeld voor het behandelen van kleding
- De bescherming houdt meerdere wasbeurten stand (vaak 5-6 wasbeurten)
- Volg de aanwijzingen op het product voor de juiste toepassing
3. Natuurlijke alternatieven
Voor wie liever natuurlijke producten gebruikt:
- Citroeneucalyptus-olie heeft bewezen teekwerende eigenschappen
- Producten met hoge concentraties citronella kunnen enige bescherming bieden
- Etherische oliën zoals lavendel, kaneelblad en geranium kunnen helpen
Let op dat natuurlijke middelen vaak minder langdurige bescherming bieden en regelmatiger moeten worden aangebracht.
Praktische tips voor optimale bescherming
1. Kleedstrategie: laag op laag
Een slimme laag-op-laag strategie verbetert je bescherming:
- Basislaag: Teekwerende of strak aansluitende onderkleding
- Middenlaag: Isolerende laag voor temperatuurregulatie
- Buitenlaag: Beschermende, bij voorkeur teekwerende jas of overhemd
- Sluit alle openingen: Gebruik klittenband, elastiek of knopen om openingen bij manchetten, enkels en taille te sluiten
2. Juiste pasvorm kiezen
De pasvorm van je kleding kan een groot verschil maken:
- Niet te los: Voorkom grote openingen waar teken doorheen kunnen kruipen
- Niet te strak: Zorg voor voldoende bewegingsvrijheid tijdens activiteiten
- Aansluitende naden: Let op goed sluitende naden bij kwetsbare plekken
3. Seizoensgebonden aanpassingen
Pas je beschermingsstrategie aan het seizoen aan:
- Lente/herfst: Lichtere, ademende kleding met goede bescherming
- Zomer: Kies voor koele maar volledig dekkende kleding
- Winter: Hoewel teken minder actief zijn in koude temperaturen, blijf waakzaam tijdens milde winterdagen
Na het bos: de juiste routine
Zelfs met de beste bescherming is een goede nacontrole essentieel:
1. Kleding direct behandelen
- Trek je kleding uit in een afgescheiden ruimte, bij voorkeur buiten of in de garage
- Stop kleding direct in de wasmachine en was op minimaal 60°C om eventuele teken te doden
- Als direct wassen niet mogelijk is, stop kleding in een afgesloten plastic zak
2. Grondige tekencontrole
Controleer je lichaam zorgvuldig op teken, met speciale aandacht voor:
- Knieholtes
- Liezen
- Oksels
- Navel
- Oren en haarlijn
- Rug (laat je helpen)
3. Juiste verwijdering van teken
Als je ondanks alle voorzorgsmaatregelen toch een teek vindt:
- Verwijder deze zo snel mogelijk met een tekenpincet of tekenkaart
- Pak de teek zo dicht mogelijk bij de huid
- Trek de teek er met een rechte, rustige beweging uit
- Desinfecteer de plek na verwijdering
Investeren in kwaliteit loont
Goede bescherming tegen teken hoeft niet ingewikkeld te zijn, maar kwaliteit maakt wel degelijk verschil:
Voordelen van kwaliteitsmerken zoals Rovince
Hoogwaardige teekwerende kleding biedt significante voordelen:
- Langdurige bescherming die meerdere seizoenen meegaat
- Bewezen effectiviteit tegen teken en andere insecten
- Comfort en functionaliteit naast bescherming
- Duurzame materialen die bestand zijn tegen intensief gebruik in de natuur
Kostenbesparing op lange termijn
Hoewel de initiële investering in kwaliteitskleding hoger kan zijn, is het op lange termijn kosteneffectiever:
- Minder vervanging nodig door betere duurzaamheid
- Geen herhaalde aankoop van insectenwerende sprays
- Vermijden van medische kosten door tekengerelateerde ziekten
Conclusie: Slimme bescherming voor zorgeloos genieten
Met de juiste kleding en voorzorgsmaatregelen kun je zorgeloos genieten van het bos en de natuur, zelfs in gebieden waar veel teken voorkomen. Je optimale beschermingsstrategie bestaat uit:
- Teekwerende kleding zoals van Rovince als basis
- Volledige lichaamsbedekking en strakke afsluitingen
- Lichte kleuren voor betere zichtbaarheid van teken
- Aanvullende bescherming voor extra kwetsbare gebieden
- Consequente nacontrole en juiste behandeling van kleding
Door deze maatregelen consequent toe te passen, minimaliseer je het risico op tekenbeten en gerelateerde ziekten, zodat je onbezorgd kunt genieten van alles wat de Nederlandse natuur te bieden heeft.
Wil je meer weten over de beste teekwerende kleding voor jouw specifieke outdoor-activiteiten? Bij Het Brabants Jachthuis hebben we een uitgebreid assortiment teekwerende kleding van topmerken zoals Rovince. Bezoek onze winkel in Uden of neem contact op met onze experts voor persoonlijk advies.